Cty CP sản xuất Vật liệu mới Trung Hậu đi đầu trong việc đưa ra giải pháp tái chế triệt để tro xỉ than.
Mới đây, một giải pháp đã được nghiên cứu nhằm xử lý triệt để chất thải nguy hại này và được Bộ Khoa học và Công nghệ cấp bằng độc quyền giải pháp hữu ích khối bê tông lấn biển cho Cty CP sản xuất Vật liệu mới Trung Hậu (Cty Trung Hậu).
Phóng viên Báo Xây dựng đã có cuộc trò chuyện với ông Trần Trung Nghĩa – Chủ tịch HĐQT Cty Trung Hậu về vấn đề này.
Hiện nay có nhiều giải pháp đưa ra nhằm xử lý tái chế nguồn tro bay như làm gạch không nung, phụ gia trong sản xuất xi măng và nay là giải pháp bê tông lấn biển. Theo ông đâu là giải pháp triệt để nhất?
Ông Trần Trung Nghĩa: Mỗi một giải pháp đều có ý nghĩa về môi trường. Gạch không nung sản xuất từ tro bay chỉ chiếm hàm lượng tro bay rất thấp khoảng 15% vì tro bay xốp, mịn nên không thể cấp phối nhiều hơn vì nó sẽ không tạo được độ cứng cho viên gạch. Ví dụ, để tiêu thụ hết lượng tro bay ở Trà Vinh cần lắp đặt 420 dây chuyền (mỗi dây chuyền 12 triệu viên) mới xử lý hết lượng tro bay. Còn ngành xi măng hiện nay đang dùng tro bay (chiếm 6 -15%) nhưng nghịch lý là lượng tro bay này lại đi nhập khẩu từ Ấn Độ, Nhật Bản, Indonesia… vì theo chuyên gia ngành xi măng tỷ lệ tro bay của các nhà máy tại Việt Nam hầu hết không đạt chuẩn do lượng cacbon quá cao. Do vậy, trong quá trình nghiên cứu tôi thấy chỉ có ép thành khối bê tông thì mới giải quyết khả thi lượng tro bay quá lớn thải ra như hiện nay. Và trong công nghệ này vừa kết hợp cả tro bay, bùn thải để ép thành khối bê tông để lấn biển, giữ đất cho vùng sụt lở, làm kè đê, biển, làm giải phân cách với giá thành rẻ hơn bê tông thông thường hơn 50%. Sản phẩm đạt đến mác bê tông 300, bền sulphat, chịu mặn và không ảnh hưởng đến môi trường nước biển.
Được biết, hiện Trung Hậu đã nghiên cứu xử lý được cả bùn thải. Vậy hướng xử lý loại chất thải này như thế nào?
Ông Trần Trung Nghĩa: Chúng tôi mới nghiên cứu thành công phương pháp xử lý bùn thải nạo vét từ các cảng biển, với tỷ lệ cấp phối dùng được cho cả tro bay, bùn thải. Đây được coi là công nghệ kép cho xử lý môi trường của các nhà máy nhiệt điện. Do phụ thuộc vào mùa gió nên nạo vét luồng lạch từ tháng 6 – 10, vì vậy phải có công nghệ và máy móc để xử lý hết 1 triệu tấn/năm, nếu xử lý không hết để vào bãi chứa thì chất đó nhiễm mặn hết vào đất. Nên vấn đề này cần rất nhiều bên cùng vào cuộc.
Vấn đề nhiều người lo ngại là lượng chất độc hại có trong xỉ than nếu đem thả xuống biển có để lại ô nhiễm cho nguồn nước và hệ sinh thái biển không?
Ông Trần Trung Nghĩa: Trước khi ép thành khối chúng tôi dã phải xử lý bùn thải bằng các phụ gia để xử lý hết chất phóng xạ, độ nhiễm mặn… Thí nghiệm này đã được Viện kỹ thuật biển kiểm định đánh giá 15 chỉ tiêu đều đạt theo QCVN 10: 2008.
Vốn đầu tư, cơ chế chính sách là một trong những rào cản khiến công nghệ của ông không được đón nhận nhanh chóng? Ông đã phải mang công nghệ này qua Mỹ giới thiệu và được quan tâm?
Ông Trần Trung Nghĩa: Vốn đầu tư để xử lý 1 triệu tấn tro xỉ là 500 tỷ đồng. Như chúng ta đều biết, nếu muốn xử lý hết 1 triệu tấn bùn thải trong thời gian ngắn được nạo vét thì công suất đầu tư gấp đôi. Và chúng tôi cam kết là xử lý được hết. Nhưng vấn đề đầu ra của sản phẩm thì cần sự chung tay của Chính phủ và nhiều bộ ngành chẳng hạn Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn dùng vật liệu cho kè đê, ngăn dòng chảy mất đất của Đồng bằng sông Cửu Long; Bộ Quốc phòng dùng khối bê tông cho hải đảo; Bộ Giao thông Vận tải dùng trong vỉa hè, giải phân cách… với giá thành rẻ hơn bê tông thông thường khoảng 50%.
Chúng tôi chỉ cung cấp giải pháp chứ chúng tôi không thể đi tiêu thụ sản phẩm được. Chính phủ phải thấy mối nguy hại của nguồn thải này và phải vào cuộc nhanh. Tôi đi gõ cửa khá nhiều các ban ngành, các công ty nhiệt điện trình bày về công nghệ này nhưng để nhận được sự hợp tác rất khó. Bởi có quá nhiều thủ tục, lợi ích nhóm.
Và nghịch lý là chúng tôi đã đem công nghệ này đến giới thiệu với các công ty nhiệt điện của Mỹ thì lại được chào đón vì ngay tại Mỹ họ cũng chỉ xử lý được 30% tro xỉ, còn lại là chôn lấp (trung bình 1 năm Mỹ thải ra 150 triệu tấn). Trên thế giới chưa có công nghệ xử lý tro xỉ thành khối bê tông nên họ rất quan tâm đến công nghệ của chúng tôi. Chúng tôi đăng ký bằng sở hữu trí tuệ cho công nghệ ép bê tông từ tro xỉ tại Mỹ, Trung Hậu đang đi những bước chậm và chắc.
Cám ơn ông về cuộc trò chuyện này.
TEEL Việt Nam (baoxaydung.com.vn)